Prikkelvierdaagse: Anders Kijken naar sensorische informatieverwerking in de groep

Iedere begeleider of leerkracht is opgeleid in het kijken naar gedrag in de klas of groep. Soms kan de oorzaak van opvallend of storend gedrag (ook) liggen in de manier waarop het kind de prikkels verwerkt. In de groep zien leerkrachten en groepsleiding het gedrag van deze kinderen in allerlei varianten voorbijkomen. Het unieke profiel maakt ieder kind bijzonder. Aan de ene kant biedt het hen kansen, maar het kan kinderen ook kwetsbaar maken in het maken van contact, spelen, leren en het zich veilig voelen. U leert anders kijken naar het kind, naar uzelf, naar uw materialen en middelen én anders kijken naar uw groep. Dit kan de hele groep weer nieuwe kansen bieden. Deze cursus is opgezet voor professionals die werken in het onderwijs en in de zorg: leerkrachten, groepsbegeleiders, onderwijsassistentes, psychologen, etc.
De 4-daagse module is ontwikkeld voor leerkrachten, groepsleiding en andere betrokkenen en gericht op sensorische informatieverwerking in de klas of groep. Het is een samenwerking van Anders Kijken naar Kinderen en Prikkels In De Groep.

Begeleiders worden voor de uitdaging geplaatst om kinderen met een zorgbehoefte kleinschaliger en op maat te begeleiden in de groep. In iedere groep komen kinderen voor die zintuiglijke informatieverwerkingsproblemen hebben. Begeleiders zien probleemgedrag, maar missen kennis over sensorische informatieverwerking waardoor deze problemen niet altijd goed worden herkend en gedefinieerd. De kwetsbaarheden van kinderen met SI-problemen vragen om een verbijzondering van de pedagogische, didactische en organisatorische aanpak in de groep om aan de onderwijs-/zorgbehoefte te kunnen voldoen.
In deze prikkel-vierdaagse leert u echt Anders Kijken… en ook anders doen! Het vraagt van de leerkracht of groepsleiding heel wat kennis en inzicht om de sensorische (on)gevoeligheden van een kind in de groep te kunnen her- en erkennen. In deze cursus wordt de nadruk gelegd op het ontwikkelen van de vaardigheden sensorische profielen te herkennen, maar ook hoe u hier zo goed mogelijk op kunt afstemmen in de begeleiding. Het geeft u een andere kijk die nieuwe kansen biedt voor begeleiding van de kinderen in uw klas of groep.

Kijken achter het gedrag
Iedere leerkracht en begeleider is getraind in het kijken naar gedrag. Soms kan de oorzaak van opvallend of storend gedrag (ook) liggen in de manier waarop het kind de prikkels uit zijn leer- en/of leefomgeving kan verwerken. Ieder mens ontvangt de hele dag door informatie vanuit de zintuigen. Prikkels moeten allereerst waargenomen worden met de zintuigen. Het brein verwerkt al deze informatie om er betekenis aan te kunnen verlenen om zo te gaan begrijpen, contact te maken te kunnen aanpassen en te kunnen reageren of handelen. In alle activiteiten van het dagelijks leven zijn de zintuigen betrokken. Waar we natuurlijk niet aan voorbij mogen gaan is dat de zintuigen er ook zijn om te beleven, te genieten van de prikkels om ons heen!

Niet bij alle kinderen verloopt deze zintuiglijke verwerking zo vanzelfsprekend. Het kind reageert bijvoorbeeld te gevoelig op prikkels en raakt er door geïrriteerd of gaat prikkels vermijden. Het tegenovergestelde is ook mogelijk: kinderen nemen vertraagd waar waardoor informatie wordt gemist of niet op tijd wordt verwerkt waardoor ze er niet adequaat op kunnen reageren. Andere kinderen zoeken zoveel prikkels dat het dagelijks functioneren verstoord raakt. Prikkelverwerkingsproblemen worden zichtbaar in het gedrag van het kind in de klas of groep.

Kansen en kwetsbaarheden
Het in kaart brengen van de zintuiglijke kansen en kwetsbaarheden van het kind vormt een uitdaging die de leerkracht of begeleider een andere kijk kan geven op het functioneren van het kind binnen de groep. Ieder kind heeft een unieke manier waarop hij prikkels verwerkt. Kinderen laten een bepaalde voorkeur voor prikkels zien (ze kijken graag, raken veel aan, friemelen en frutselen, of ze bewegen veel en intensief) en ze beleven plezier aan specifieke prikkels. Daar kunt u als leerkracht of groepsleider gebruik van maken in het onderwijs. Andere kinderen in de groep lijken prikkels nauwelijks op te merken en hebben veel informatie nodig om in actie te (kunnen) komen en te kunnen reageren op wat er nodig is om in het dagelijks functioneren aangepast te reageren. Dat intensievere prikkelaanbod werkt juist weer averechts bij kinderen die misschien minder prikkels aankunnen… Het optimaal aansluiten van u als leerkracht of begeleider vraagt kennis over zintuiglijke profielen van kinderen in uw groep en creativiteit om en zo optimaal mogelijke afstemming te krijgen zonder de groepsbelangen uit het oog te verliezen. 

Welke prikkels blokkeren het contact maken, het functioneren in de groep, het spelen en leren? In deze module kijkt u ook naar uw persoonlijke zintuiglijk profiel en hoe u dit kunt afstemmen op wat nodig is binnen uw groep.
Adequaat kunnen reageren op en vervolgens goed omgaan met kinderen met diverse sensorische profielen, betekent een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van het unieke kind en het functioneren van de groep.